Rosjanie wykorzystują starożytne kurhany do budowy okopów – informuje najnowsze badanie naukowe

Struktury grobowców kurhanowych wznoszone były na ukraińskich stepach już nawet 4000 lat temu. Ludy, które wtedy zamieszkiwały te tereny, tworzyły często monumentalne struktury, o wysokości dochodzącej nawet do 20 metrów, w ich wnętrzu znajdują się komory grobowe oraz cenne przedmioty, z którymi je pochowano.

Znaczenie kulturowe i archeologiczne tych struktur jest obecnie nieocenione, gdyż stanowią one niezwykłe świadectwo pozostałe po ludziach, którzy dawniej zasiedlali te tereny. Niestety, w wyniku działań wojennych w Ukrainie wiele z tych zabytków uległo zniszczeniu. Rosjanie budują na kurhanach fortyfikacje polowe.

Zespół badaczy z laboratorium CURIA (Cultural Resilience Informatics and Analysis) odkrył, że wiele z tych starożytnych grobowców zostało uszkodzonych lub zniszczonych. Niekóre grobowce miały zostać zniszczone przez rosyjskie linie okopów, ścieżki i fortyfikacje zbudowane na kopcach lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie.

Badacze oceniają także, że kurhany nie zostały uszkodzone tylko na skutek akcji typowo militarnych, gdyż część zniszczeń mogła być także wynikiem działań grabieżczych oraz niszczenia z zemsty. Fiona Greenland, profesor socjologii i współautorka raportu, zwraca uwagę, że mimo iż w czasie wojny uszkodzenia zabytków są nieuniknione, to niszczenie kurhanów może być traktowane jako poważne naruszenie międzynarodowych traktatów.

Do swoich badań naukowcy wykorzystali zdjęcia satelitarne. Jako że bezpośredni dostęp do terenów objętych działaniami wojennymi jest zbyt niebezpieczny, badacze muszą polegać na nowoczesnych technologiach. Aby śledzić skalę zniszczeń CURIA Lab, we współpracy z amerykańskim rządowym Obserwatorium Konfliktów, analizował zdjęcia satelitarne, dokumenty dostępne online oraz inne publiczne źródła.

Dzięki technologii badacze byli w stanie odtworzyć chronologię zdarzeń – od momentu inwazji Rosjan, aż po ich działania w okolicach kurhanów i z dużą dozą prawdopodobieństwa określić, kiedy i jak doszło do zniszczeń. Z raportu wynika, że zbadano jedynie dwa miejsca w obwodzie zaporoskim, jednak istnieją podejrzenia, że podobne zniszczenia mogą mieć miejsce także w innych regionach Ukrainy.

Archeolog Kate Harrell podkreśla, że ochrona i zachowanie dziedzictwa archeologicznego powinno być priorytetem dla społeczeństwa. Z tego względu, do pełnego zrozumienia skali zniszczeń, konieczne jest kontynuowanie prac badawczych i działań mających na celu ochronę tych unikalnych zabytków.