Odkryto czaszkę mężczyzny z enigmatycznym znakiem wyrytym na czole

W kościele Balatlar w mieście Synopa, położonym na wybrzeżu Morza Czarnego w Turcji, znajduje się unikatowy obiekt. Kosciół ten jest jedyną budowlą w starożytnym mieście, której pierwotne przeznaczenie zostało ustalone. Początkowo pełnił on funkcję łaźni, wybudowano go w II wieku naszej ery. Dopiero po wielu latach został przekształcony w świątynię, co miało miejsce pod koniec IV lub na początku V wieku n.e.

Odkryto niezwykłą czaszkę z wyrytą inskrypcją, jedyną znaną na terenie Turcji. Po dokładniejszych badaniach archeolodzy stwierdzili, że jest to jedyny taki artefakt z inskrypcją na czaszce w całym kraju. Prof. dr Mustafa Tolga Çırak, podkreśla: „Ten historyczny budynek nie jest kojarzony ze łaźnią, lecz raczej z kościołem, który służył jako obszar społeczny.”

Wokół kościoła Balatlar założono cmentarz pod koniec okresu osmańskiego, czyli między XVII a XX wiekiem. Doszło wówczas do intensywnych pochówków w ogrodzie i wewnątrz kościoła. Z czasem stał się on miejscem pochówku dla prawosławnych. Kolejne badania ujawniły, że czaszka należała do pielgrzyma udającego się do Jerozolimy. Odkryto również, że praktyka rytualnego znakowania czaszek jest obecna od wieków w różnych kulturach, co dowodzi, że starożytne tradycje przetrwały i ewoluowały w różnych społecznościach.

Kult rytualnego oznaczania czaszek

Tradycja pisania na czaszce nie była znana w Anatolii, ani nie została znaleziona w innych wykopaliskach. Podobne praktyki notowano w Grecji i Egipcie, jednak odkrycie w Turcji stanowi istotne źródło informacji na ten temat. Rytuał zapisywania imienia zmarłego na czaszce jest istotną tradycją prawosławnego pochówku. Imię jest starannie rytowane na czaszce, a następnie umieszczane na półce w kościele, aby zostać wystawione.

Zwyczaj przechowywania i czczenia czaszek osobno od reszty szkieletu jest praktyką obecną od pradziejów, przenosząc się w różnych formach przez wieki, aż do czasów współczesnych. Elementy archeologiczne znalezione obok czaszki potwierdzają te praktyki, co dowodzi długotrwałej kontynuacji tego zwyczaju w różnych formach kulturowych.