We wrześniu czeka nas pełne zaćmienie Księżyca
„`html
Całkowite zaćmienie Księżyca i krwawy superksiężyc
W trakcie nadchodzącego całkowitego zaćmienia będziemy mieli okazję zaobserwować, jak Księżyc zyskuje intensywnie czerwoną barwę. Faza kulminacyjna zjawiska wyniesie 1,36, zatem Srebrny Glob zagłębi się głęboko w cień Ziemi, co zwiększa prawdopodobieństwo intensywnego zabarwienia na czerwono. Dodatkowo Księżyc znajdzie się wyjątkowo blisko perygeum swojej orbity, czyli punktu najbliższego względem Ziemi. To sprawi, że jego tarcza będzie na niebie większa niż zwykle. Takie położenie nazywane jest superpełnią albo superksiężycem, dzięki czemu czeka nas spektakl określany jako „krwawy superksiężyc”.
Fazy Księżyca i okoliczności zaćmień
Większość osób zna typowe fazy Księżyca – od nowiu, gdy jego tarcza jest całkowicie niewidoczna dla ziemskich obserwatorów, aż do pełni, kiedy promienie słoneczne oświetlają cały widoczny dysk Księżyca. W trakcie pełni Srebrny Glob znajduje się naprzeciwko Słońca, dlatego widzimy jego całą, jasną tarczę. Jednak nie przy każdej pełni dochodzi do zaćmienia – decyduje o tym nachylenie orbity Księżyca względem płaszczyzny orbity Ziemi wokół Słońca.
Zaćmienia Księżyca można podzielić na trzy rodzaje:
- Całkowite – gdy Księżyc znajduje się w całości w stożku cienia naszej planety i bezpośrednie promienie słoneczne nie docierają do jego powierzchni.
- Częściowe – obserwowane, gdy tylko fragment Księżyca wnika w cień całkowity Ziemi, a reszta przebywa w obszarze półcienia.
- Półcieniowe – mają miejsce, gdy Księżyc wchodzi jedynie w obszar półcienia, czyli strefy, gdzie Ziemia blokuje część, ale nie całość światła słonecznego.
Przebieg zaćmienia i czas jego etapów
W trakcie wrześniowego zaćmienia Księżyca będziemy mogli śledzić następujące etapy (czasy obowiązujące w Polsce):
- Początek zaćmienia półcieniowego: godz. 17:28
- Początek zaćmienia częściowego: godz. 18:27
- Początek zaćmienia całkowitego: godz. 19:31
- Maksimum zjawiska: godz. 20:13
- Koniec zaćmienia całkowitego: godz. 20:53
- Koniec zaćmienia częściowego: godz. 21:56
- Koniec zaćmienia półcieniowego: godz. 22:56
Czerwony Księżyc – skąd się bierze kolor?
Charakterystyczną cechą całkowitych zaćmień Księżyca jest pojawianie się na nim czerwonej barwy. Mimo że Ziemia blokuje bezpośrednie światło słoneczne, promienie przechodzą przez ziemską atmosferę, która powoduje rozproszenie świateł o krótszych (niebieskich) długościach fali silniej, natomiast światło czerwone dociera do Księżyca i odbija się od jego powierzchni, nadając mu krwistą barwę. Odcień i intensywność zależą od stanu atmosfery ziemskiej.
Warunki obserwacji i wskazówki
Zaćmienie będzie widoczne w Polsce, gdy Księżyc znajdzie się nisko nad horyzontem, co niesie za sobą zarówno zalety, jak i ograniczenia:
- Obserwatorzy i fotografowie mają szansę uchwycić Księżyc na tle ziemskich krajobrazów, tworząc wyjątkowe ujęcia astrofotograficzne.
- Na niewielkiej wysokości nad horyzontem może wydawać się większy przez efekt optyczny.
- Podczas wschodu i zachodu Księżyc może przybrać jeszcze bardziej pomarańczowy lub czerwony kolor z powodu rozproszenia promieni przez grubszą warstwę atmosfery, podobnie jak Słońce o świcie lub zmierzchu.
- Niska pozycja nad horyzontem, zwłaszcza przy obecności chmur, może utrudnić obserwację, a grubość atmosfery powoduje silniejszą ekstynkcję, przez co obiekt jest mniej wyrazisty.
Aby jak najlepiej obserwować zjawisko, warto wybrać miejsce z dala od miejskich świateł, bez przesłaniających widok budynków czy drzew. Można wspomóc się lornetką lub teleskopem – chociaż zaćmienie będzie widoczne gołym okiem.
„`
